Titolo | Esperanto post la jaro 2000 | |
Aŭtoro | A. Korĵenkov | |
Kategorio | Movado | |
Prezo | 2.10 €, triona rabato ekde 3 ekz. | |
Eldonloko, jaro | Rotterdam, 1998 | |
Eldoninto | UEA | |
Klarigoj | Provo distingi bazojn por nia estonta agado. | |
ISBN/ISSN | 13882252 | |
Formato | 18 paĝoj, 21 cm | |
Karakterizoj | Diskutkajeroj 1 | |
Recenzoj | UEA deziras esti konstrue kritikata de Renato Corsetti Bonvolu legi la recenzon pli malsupre | Aldonu |
Atenton, "Esperanto post la jaro 2000" ne estas havebla!
Fonto: La Ondo de Esperanto. 1999. №11 (49)
Reta ligilo al la originalo: http://esperanto.org/Ondo/R-eo2000.htm
Aldonita de A. G. (2004-10-17)
Artikolserion de A. Korĵenkov, pli frue presitan en RE kaj LOdE, UEA aperigis broŝurforme en n-ro 1 de sia nova periodaĵo “Diskutkajeroj”.
Listiginte la kvin bazajn tezojn de Zamenhof, esprimitaj en ties programa eseo Esenco kaj estonteco de la lingvo internacia (la enkonduko de lingvo internacia alportos al la homaro utilon; tiu enkonduko estas tute ebla; ke malgraŭ ĉiuj obstakloj ĝi nepre iam efektiviĝos; ke internacia lingvo povas esti nur lingvo arta; kaj ke esperanto estas ĝuste tiu lingvo), Korĵenkov diras, ke cent jarojn poste la angla lingvo “ekrealigis la tri unuajn tezojn de Zamenhof kaj malbezonatigis la kvaran kaj kvinan tezojn”. Mi ne povas ne kompreni tiun komenton, kiel deziron aserti, ke la Zamenhofaj tezoj plene kadukiĝis kaj ne plu validas.
Korĵenkov diras, ke pro ĉiam kreskanta usona potenco en la mondo la angla jam venkis kiel la internacia helplingvo kaj esperantistoj ne devas malĝoji pro tio, ĉar ili havas tute malsamajn celojn. Do, strategion de E-movado (t.e. movado por disvastigi esperanton) oni adaptu al la interesoj de E-komunumo kaj ties valoroj; varbado de novaj esp-oj okazu sur bazo de ne tuthomaraj, sed komunumaj valoroj. “Ni devas kreski, jes, ne kvante, nur kvalite” — siatempe difinis tiun sintenon M.Bronŝtejn. Sekve, strategio pri publika informado pri esperanto devas esti ŝanĝita. Eĉ Manifesto de Prago, multe pli milda laŭ alvokoj ol iamaj Zamenhofaj dokumentoj, kaj “Kampanjo 2000” estas kritikataj nuntempe pro nerealeco kaj idealismo.
Grava strategia propono de la aŭtoro estas kunvoki komunan forumon de ĉiuj signifaj kaj diverstendencaj E-organizoj. Korĵenkov mem opinias la aferon tro utopia nun. Tamen certagrade kunlaboro inter diverstendencaj E-organizoj kreskas, do, verŝajne tio estas la plej saĝa kaj interesa propono en la libreto.
Por mi evidentas, ke la ĝenerala etoso de la broŝuro tute klare devenas de formuloj, kiujn entenas “Manifesto de Raŭmo”, aperinta en 1980, kaj multflanke reeĥas kun “Kvintezo” pri E-civito, produktita en sino de LF-koop. Laŭ mia kompreno Korĵenkov ripetas kaj provas pruvi ĉerpitajn de tie ideojn kaj provas disvolvi ilin. Kaj eĉ pli: konklude li starigas siajn tri “se” pri eblecoj por pluvivo de esperanto.
La unua “seo” (“se plejmultaj esperantistoj konsciiĝos pri la realaj valoroj de esperanto, kaj se ni lernos efike proponi niajn valorojn kaj spertojn al la mondo”) estas raŭmisma: esperanto havos lokon nur se esperantistoj propagandos ĝin ne kiel internacian lingvon, sed kiel alternativan valorsistemon.
La dua “seo” (“se la esperantista komunumo identiĝos kun la ideoj de homaj rajtoj, neperforta paca kunvivado kaj ekologia mondo, en kiu ĉiu specio, kulturo kaj lingvo rajtas ekzisti kaj evolui”) sonas tre strange de Korĵenkov, kiun mi taksas adepto de neŭtrala esperantismo, kaj kontraŭdiras al la antaŭa teksto, kie li protestas kontraŭ identigo de esperanto kun politikaj grupiĝoj (Movado por Unuiĝo; Frataro de Kandidatoj en verhomoj; Radikala Partio), parto de kiuj, speciale la radikaluloj, batalas ĝuste por tiuj ideoj.
La tria “seo” apartenas reale al la desegnofilma kato Leopold: “Geknaboj, ni vivu amikeme!”
La tezoj de la broŝuro estas diskutendaj diversflanke, kaj apenaŭ akcepteblas por plimulto da esperantistoj. Unue, jam la “Manifesto de Raŭmo” mem ne estas akceptata kiel tuto ĝis nun (dum kelkaj ĝiaj asertoj, kiel kvazaŭ-etna karaktero de esperantistaro estas agnoskata de preskaŭ ĉiuj). Ne hazarde tiom da subskriboj kolektis la Praga Manifesto, kiu enhavas nun oficialan ideologion de UEA! Due, apenaŭ la tezojn de Korĵenkov plene subtenos adeptoj de la “oficiala” raŭmismo, kolektiĝantaj ĉirkaŭ LF-koop kaj Esperanta PEN-Centro — en ili estas tro multaj deviaĵoj de ilia “ĝenerala linio”. Kaj sen apogo de signifa homgrupo neniu nova agadprogramo (kio ja estas la broŝuro) realigeblas.
Krome, por plejmulto da esperantistoj apenaŭ estas akceptebla la konstato de Korĵenkov pri tio, ke la angla lingvo “fariĝas la reale funkcianta internacia helplingvo en diplomatio, komunikado, scienco, komerco, sporto, junulara kulturo k.s.” Mi taksas tiun konstaton kapitulacio kontraŭ la nuna Usona lingvo-kultura invado. Neesperantisto, kiu ne konas rimedojn kontraŭ tio, povas ĉu kun ĝojo ĉu kun malĝojo akcepti ĝin, sed esperantistoj ja scias, ke internacia helplingvo povas esti alia!
Tiu konscio estas, eble, la plej grava propra identectrajto de ordinara esperantisto, eĉ ŝatanta persone la anglan lingvon kaj usonan kulturon. Laŭ mia opinio, la batalo kontraŭ la uson-angla invado estas la sola strategio, kiu povas inspiri nun esperantistaron, kaj esperanto post la jaro 2000 povos havi lokon, se esperanto estos prezentata kiel alternativo al la usona lingvo-kultura invado, kaj novaj adeptoj estos varbataj inter kontraŭuloj de tio. Cetere, por la angla lingvo mem estos pli bone, se ĝi ne pretendos je tutmondeco… Ja kiom gajnis la rusa pro longe ludita rolo de “lingvo de internacia komunikado” en Sovetunio? Ni, la rusoj, nun vidas, ke nur malgajnis. La samon vidas pri la angla sagacaj britoj kaj usonanoj.
La rilato de Korĵenkov al la angla lingvo (kiun mi taksas “troadoro”) riveliĝas en nekorekta citaĵo: se anglalingvano Fettes skribis originale komune agnoskitan esperantan version de la nomo de internacia organizo Amnestio Internacia, do Korĵenkov uzas la anglan varianton Amnisty International (p. 15). Ĉu la strebo esti pli katolika ol la papo mem?
Zamenhofaj tezoj estis unuigilo por la movado dum 100 jaroj. Kaj sur bazo de la movado (kaj nur sur tiu bazo) povis formiĝi kaj pluekzisti E-komunumo. Se la komunumo ne nur korektos, sed plene ŝanĝos sian sinidentigan ideologion, ĝi disfalos kaj malaperos pli certe, ol se ne plenumos la aŭtorajn “seojn”. Des pli ke la tria lia “se” estas ekstreme naiva kaj nerealigebla. Ja ĉu tiu ĉi broŝuro mem ne estas provoko por granda nombro de aliaj esp-oj kaj, sekve, fonto por novaj kvereloj?
La fakto, ke plena analizo de la 18-paĝa teksto (inkluzive notojn) postulas minimume samampleksan analizon, atestas pri seriozeco de la teksto. Kaj apero de la broŝuro klare atestas, ke la Manifesto de Raŭmo, kun ĉiuj siaj trajtoj, 18 jarojn post sia apero, ankoraŭ servas kiel fonto de inspiro por krei novajn agadprogramojn por E-movado kaj komunumo. Oni legu kaj enpensiĝu.
Via opinio pri Esperanto post la jaro 2000