Titolo	Andreo Cseh - la *gaja stelo* kiel "edzperanto" Historio de romantika amo
Kategorio	Prozo originala / rakontoj
Prezo	3.30 €, triona rabato ekde 3 ekz.
Eldonloko, jaro	Budapeŝto, 1996
Kontribuantoj	Red. A. Csiszár
Formato	56 paĝoj, 21 cm
Karakterizoj	Ilus
Recenzoj	Bonvolu legi la recenzon pli malsupre PERLETO de Poul THORSEN	Aldonu

  ekz.

---

Recenzo de Silvia Moritz

La Gaja edzperanto

Fonto: La Gazeto 2000, n-ro 75
Aldonita de Ada Csiszar (2004-03-30)

Leteroj, speciale ekzempleroj, ne skribitaj por posta publikigo ofte malfermas al ni la eblecon koni facojn de verkintoj, kiujn ni antaŭe ne konis, ne imagis, ne atendis.

La libreto ANDREO CSEH — *LA GAJA STELO* KIEL "EDZPERANTO" estas ĝuste tia kolekto de delektaĵoj. Ĝi ne nur denove kaj pli detale montras al ni lian humanecan helpemon, lian profundan amon kaj atenton por la proksimulo, sed ankaŭ ebligas al ni ekhavi informojn pri la vivo de la juna Andreo Cseh, precipe el la fruaj jaroj de lia aktivado en la verda mondo: ekzemple, pri la multaj vojaĝoj dum kiuj la pedagogo ĉiam kunligis instruadon de Esperanto kun kontaktoj kun amikoj kaj interesitoj de la lingvo. Ankaŭ vidiĝas jam tiam lia kapablo esprimi sin en eleganta kaj senriproĉa stilo.

La epistolaro dokumentas la komunikaĵojn inter Paŭlo TOLNAI kaj Andreo CSEH de la 19a de aŭgusto ĝis la 4a de aprilo 1930.
Ambaŭ kunlaboris okaze de la planado de la 21a Universala Kongreso en 1929 en Budapeŝto. Tie ili fariĝis amikoj, kaj tie ankaŭ troviĝas la motivo de ilia interŝanĝo de sciigoj. Paŭlo dum la kongreso nome enamiĝis al Veronika EKSTA, estonino, ĝuste tie elektita \"Mis Esperanto. Kun la edzigo kun la belulino, Paŭlo petis la pastron celebri.

La leteroj (naŭ de Paŭlo kaj sep de Andreo) malfermas ĉapitron de la tre vasta korespondaĵo de Andreo Cseh. Li surpapirigis en la daŭro de sia vivo milojn kaj milojn da leteroj. Ilin oni povas klasifiki en tri grupoj: 1919-1929 la rumana, 1929-1941 la intermilita, kaj 1941-1964 la postmilita periodo.

En la nun eldonitaj tekstoj oni legas pri la homa sinteno antaŭ la eternaj problemoj de amo kaj amrilatoj unuflanke, aliflanke pri sentoj el la koro, duboj, timo, kaj fine amikeca agado, konstanta prizorgado, kaj engaĝo. Fascinas krome la tiamaj ekzistantaj ideoj sur la kampoj religia kaj socia. Geedziĝo inter hungaro kaj estonino ne tiel facilis. La judismo de Paŭlo, la romkatolikismo kaj la finance malfortaj cirkonstancoj en la familio de Veronika formis seriozajn obstaklojn. La kajero ne laste ankaŭ prezentas malgrandan speguleton de parto de la socio ĉirkaŭ 1930.

La leganto nepre devas danki al Ada Csiszár, kiu redaktis prologon kaj epilogon. Sen ili restus en malhelo surprizaj elementoj de la epizodo elvokita. Ni ne scius, kio fariĝis el Paŭlo kaj Veronika ...

 

Via opinio pri Andreo Cseh - la *gaja stelo* kiel "edzperanto"